Czego nie robić, gdy Twoje dziecko się zakrztusi?
Pierwsza pomoc pediatryczna
Zakrztuszenie to sytuacja, gdy do dróg oddechowych zamiast do przełyku w przypadkowy sposób dostanie się ciało stałe, np. kawałek jedzenia. Zakrztuszenie, zwane zadławieniem lekkim, częściej zdarza się u dzieci i wymaga ono szybkiej i pewnej reakcji osoby dorosłej. Z pewnością wiesz, że w tym momencie nie możesz popełnić żadnego błędu i zastanawiasz się, jak powinna wyglądać pierwsza pomoc przy zakrztuszeniu? Podpowiadamy.
Przyczyny zakrztuszenia się u dzieci
Zakrztusić się można różnymi rzeczami, np. śliną, jedzeniem lub drobnymi elementami wkładanymi do ust. Główne powody tego zdarzenia to oczywiście nieuwaga lub pośpiech podczas posiłku. Pozostałe czynniki potencjalnie zagrażające Twojemu dziecku to:
- nieprawidłowa pozycja podczas jedzenia i picia;
- niedostosowanie wielkości kęsów do możliwości przełyku dziecka;
- nadmierne rozweselenie u osoby spożywającej posiłek;
- niekontrolowany dostęp maluszków do zbyt małych przedmiotów, np. klocków, zabawek, monet, koralików czy guzików;
- jedzenie w trakcie zabawy lub oglądania bajek;
- podawanie tabletek zbyt małym dzieciom.
Objawy zakrztuszenia u dzieci
Zakrztuszenie można dość łatwo rozpoznać i zauważyć. Towarzyszą mu zazwyczaj:
- nagłe zaburzenie oddychania np. przyspieszone łapanie oddechu;
- kaszel;
- odruchy wymiotne;
- świszczący oddech lub duszność.
W miarę nasilenia objawów i utrzymywania się zakrztuszenia może pojawić się zmiana koloru twarzy z czerwonej na siną. W tym momencie, jeśli nie udzielisz dziecku pierwszej pomocy, straci ono przytomność, co w konsekwencji może doprowadzić do nagłego zatrzymania krążenia.
Czego nie robić w razie zakrztuszenia dziecka?
Niezwykle ważne w tej nagłej sytuacji jest pamiętanie o kilku prostych zasadach, które mogą uratować zdrowie, a nawet życie poszkodowanego maluszka. Najważniejszy jest spokój. Nie należy panikować, tylko skupić się na niesieniu pomocy.
- Zacznij od obserwacji – jeśli dziecko kaszle i nie jest sine, najprawdopodobniej samoczynnie pozbędzie się obcego ciała z dróg oddechowych i nie ma konieczności wzywania pogotowia. Zachęcaj dziecko do kaszlu, nie przejmuj się jego płaczem.
- Obserwuj uważnie. Nie rozpraszaj się, nie pozostawiaj dziecka samego. Dziecko siedzące lub stojące możesz dodatkowo delikatnie spionizować, a leżącego noworodka obrócić na bok. Nie należy szarpać dziecka w pozycji do góry nogami ani klepać po plecach.
W sytuacji, gdy dziecko kaszle bezgłośnie lub nie kaszle wcale, coraz trudniej złapać mu oddech, albo traci przytomność i robi się sine, trzeba natychmiast zadzwonić po pomoc medyczną i udzielić pierwszej pomocy.
Jak ratować?
Rodzaj pomocy zależy od wieku poszkodowanego. Dorosłych i dzieci ratuje się poprzez chwyt Heimlicha, tj. ucisk nadbrzusza w pozycji za ratowaną osobą. W trakcie rytmicznych i energicznych ruchów trzeba sprawdzać, czy ciało obce nie wydostało się samoistnie. W razie braku powodzenia – przechodzimy do reanimacji.
Dla niemowląt i dzieci poniżej 8. roku życia należy ułożyć dziecko głową w dół i przełożyć przez kolano. Noworodka kładziemy na przedramieniu. Wykonujemy 5 uderzeń w plecy między łopatkami nadgarstkiem jednej ręki, pamiętając, że głowa powinna być niżej niż tułów. Jeśli maluch nadal się krztusi, odwróć go na plecy głową w dół i sprawdź, czy ciało obce zostało usunięte. Jeśli nie, 5 razy uciskaj klatkę piersiową (dwoma palcami u niemowląt, a u starszych dzieci jedną ręką).
W sposób stanowczy, ale delikatny na zmianę uciskaj klatkę i uderzaj między łopatkami do czasu usunięcia przedmiotu. W razie utraty przytomności należy przystąpić do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Podsumowując:
- Nie panikuj;
- Nie szarp dziecka, lecz wykonuj pewne, zdecydowane ruchy;
- Nie trzymaj go do góry nogami;
- Nie klep po plecach.
Nie wzywaj od razu karetki pogotowia, lecz świadomie działaj według poznanego schematu – wówczas z pewnością pomożesz maluchowi wyjść z tej nieprzyjemnej sytuacji bez żadnych komplikacji.