Defibrylacja AED (EKG) – kiedy używać, a kiedy unikać?

Czy wiesz, czym jest defibrylacja? W sytuacjach, gdy życie poszkodowanego w wyniku wypadku jest bezpośrednio zagrożone, a zespół ratownictwa medycznego jeszcze nie dotarł do miejsca zdarzenia – defibrylator może ocalić ludzkie istnienie! Kto może przeprowadzić defibrylację? Czym jest wczesna defibrylacja? To działania mające na celu jak najszybsze dostarczeniu impulsu elektrycznego do serca za pomocą defibrylatora AED, w przypadku gdy doszło do zatrzymania krążenia. Sprawdź, czy zawsze użycie AED jest wskazane, a kiedy należy go unikać.

Co to jest defibrylacja?

Najprościej ujmując, defibrylacja polega na podjęciu określonych działań mających na celu przywrócenie pracy serca, które w wyniku wypadku uległo zatrzymaniu. Do przeprowadzenia defibrylacji używa się specjalnego urządzenia – defibrylatora.

Kiedy przeprowadza się defibrylację?

Defibrylację przeprowadza się, gdy u poszkodowanego dojdzie do nagłego zatrzymania krążenia (NZK) i w przypadku zagrażających życiu zaburzeń rytmu serca. Oznacza to, że serce w nieoczekiwany sposób przestało funkcjonować. Krew nie jest transportowana w organizmie, przez co organy wewnętrzne ulegają niedotlenieniu, co powoduje ich uszkodzenie, a na koniec obumarcie. Najgroźniejsze jest niedotlenienie mózgu – wystarczy kilka minut, aby doszło do nieodwracalnych w skutkach zmian.

Defibrylację wykonuje się także, gdy u poszkodowanego dojdzie do migotania komór lub częstoskurczu komorowego bez tętna. W takich sytuacjach liczy się każda minuta – niepodjęcie działań mogących przywrócić prawidłową pracę serca może doprowadzić do śmierci poszkodowanego. Według wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji każda kolejna minuta w opóźnieniu wykonania defibrylacji przyczynia się do zmniejszenia prawdopodobieństwa przeżycia o 10-12%. Jak widać, wystarczy kilka minut…

Defibrylacja polega na dostarczeniu impulsu, który pozwala na prawidłowe pobudzenie mięśnia sercowego i zwiększa szanse na przeżycie poszkodowanego.

Kto może przeprowadzać defibrylację?

Wykonanie defibrylacji, gdy ma się do dyspozycji AED, nie wymaga specjalnych umiejętności. Wystarczą opanowanie i postępowanie zgodnie z poleceniami wydawanymi przez urządzenie. Praktycznie należy tylko otworzyć AED, nakleić elektrody defibrylatora i słuchać poleceń. Konieczne będa też  uciśnięcia klatki piersiowej. Jeśli zastanawiasz się, kto może używać automatycznego defibrylatora zewnętrznego – odpowiedź jest prosta: praktycznie każdy. Nie musisz być lekarzem, ratownikiem medycznym z wieloletnim stażem. Defibrylator automatyczny większość pracy wykona sam – Ciebie potrzebuje do zamocowania elektrod i włączenia aparatu. Jeśli obawiasz się, że wyrządzisz komuś krzywdę – naprawdę nie ma obaw. Urządzenie wykona analizę pracy serca i oceni, czy defibrylacja jest konieczna. Na rynku są rózne modele AED, ale każdy jest bardzo prosty w obsłudze i sprowadza się ona do kilku prostych czynności.

Czym jest wczesna defibrylacja i dlaczego jest ważna?

Defibrylacja ratuje życie. Wczesna defibrylacja jest trzecim z 4 ogniw Łańcucha Przeżycia (pozostałe to: wczesne rozpoznanie zatrzymania krążenia, wczesne rozpoczęcie RKO oraz opieka poresuscytacyjna). Czym jest Łańcuch Przeżycia? To najważniejsze etapy czynności ratunkowych, jakie należy podjąć w przypadku zatrzymania krążenia. Trzy pierwsze ogniwa może wykonać świadek zdarzenia/wypadku, ostatni stanowi opiekę szpitalną przez kwalifikowany personel medyczny.

Aby akcja ratownicza była skuteczna, konieczne jest zaistnienie wszystkich czterech ogniw, dlatego każde z nich jest równie ważne. Pominięcie któregokolwiek może zaważyć o ludzkim życiu. Celem wczesnej defibrylacji jest niedopuszczenie do przejścia z migotania komór do asystolii – zatrzymania serca powodującego brak skurczów mięśni sercowych, gdzie defibrylacji nie możemy już przeprowadzić i zostaje nam jedynie próba przywrócenia akcji serca przez RKO. Dlatego właśnie powstał program publicznego dostępu do defibrylacji – program mający zwiększyć popularnośc defibrylatorów w miejscach publicznych. Od szybkiego dostępu do defibrylatora zależy skuteczność defibrylacji.

Jakie rytmy serca nadają się do defibrylacji?

Rytmy nadające się do defibrylacji nazywamy rytmami defibrylacyjnymi. Zalicza się do nich:

• Migotanie komór
• Częstoskurcz komorowy bez tętna.

Rytmy defibrylacyjne mogą dzięki impulsowi elektrycznemu (po dostarczeniu odpowiedniej dawki energii elektrycznej) oraz prawidłowo prowadzonej resuscytacji krążeniowo-oddechowej przywrócić prawidłowy rytm serca (rytm zatokowy).

Rytmy niedefibrylacyjne z kolei oznaczają, że w tym wypadku zastosowanie AED nic nie da, w takich sytuacjach niewiele da się zrobić – zostaje jedynie RKO.

Kiedy nie można przeprowadzić defibrylacji?

Na koniec garść istotnych informacji: przeciwskazania defibrylacji. Jak już wspomnieliśmy wcześniej, nie w każdej sytuacji możliwe jest wykorzystanie defibrylatora.